Asırlık Osmanlı Saray halıları "Arkas Koleksiyonu'nda Osmanlı Halı Sanatı" başlıklı sergi kapsamında Arkas Sanat Merkezi'nde sergileniyor. Sergi 14 Haziran tarihine kadar devam edecek.
 
Arkas Sanat Merkezi, 2015 yılını daha önce hiç sergilenmemiş nadide Osmanlı halılarından oluşan kıymetli bir sergi ile karşıladı. 23 Ocak'ta açılan "Arkas Koleksiyonu'nda Osmanlı Halı Sanatı" sergisinde bugün müze koleksiyonları dışında dünyada çok az örneği bulunan Feshane, Emperyal Hereke, Sivas ve Kumkapı halıları ilk kez bu kadar kapsamlı olarak sergileniyor. Lucien Arkas'ın koleksiyonunda bulunan 55 halının yer aldığı sergi Türk halı sanatı tarihinde yeni bir pencere açacak.
Halı, yeryüzünde hüküm sürmüş önemli uygarlıkların kültürel mirasına sahip ülkemizin en önemli ve sanatsal birikimlerinden biri sayılır. 1830'lardan Cumhuriyet'in ilk yıllarına kadar olan sürede, Osmanlı sarayı çevresi için üretilmiş ve sonrasında saray geleneğini devam ettiren halıları ele alan bu sergideki halıların büyük bölümü 1834'te Feshane-i Hümayun'un kuruluşundan 1930'da son Kumkapı halı atölyesinin kapanışına kadar geçen dönemde üretilmişlerdir. Sergide yer alan, XX. yüzyıl sonuna ait halılar ise Hereke ve Kumkapı ipek halıcılık geleneğini günümüzde yaşatan sıra dışı örneklerdir.
Sergi, eser sayısı ve çeşitliliği ile bilimsel çalışmalara kaynak olabilecek nitelikte…
Serginin açılışında konuşan Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkanı Lucien Arkas; halı sanatının yok olmaya yüz tuttuğuna ve yaşatılması gereken bir değer olduğuna dikkat çekerek Arkas Halı Koleksiyonu'nu bu sanatı desteklemek bilinciyle oluşturduğunu söyledi. Arkas "Ailemden kalma kıymetli halıları 90'ların başından bu yana aldığı antika halılarla zenginleştirdim. Bugün yaklaşık 300 halıdan oluşan bir koleksiyonum var. 55 halının yer aldığı sergimiz, eser sayısı ve eserlerin çeşitliliği ile bilimsel çalışmalara kaynak oluşturacak nitelikte. İpek Kumkapı halılarından günümüze yaklaşık 200 adet örnek ulaşabilmiş. Bunlardan 17 adedi bugün Arkas Koleksiyonu'nda. Diğer taraftan günümüzde hakkında bilgiye ulaşmak son derece zor olan "Feshane Halıları" var. Esasında fes ve çuha üretimi için kurulan Feshane-i Amire'de daha sonraları sarayların tefrişi için "Feshane halıları" olarak bilinen halılar üretilmeye başlanmış. Feshane Halıları ve üretimleri hakkında bilinmeyen noktaların aydınlanmasına destek olabilecek sergimizin Türk halı sanatı tarihinde yeni bir pencere açacağını umuyorum" dedi.
Lucien Arkas; "Bugün Türk halıcılığı, Çin, Nepal, Afganistan ve Hindistan'dan ithal edilen bizim halılarımızdan çok daha düşük kaliteye sahip halılar sebebiyle rekabet gücünü kaybediyor. Halı dokuma işinden yeterli gelir elde edemeyen halı dokuma ustaları başka mesleklere yöneliyor. Halı sanatı yok olmaya yüz tutmuş, bu sanat ölmesin diye özellikle kalan son ustaları desteklemeye çalışıyorum.  Son jenerasyon usta halıcıların 20 kişiden daha az olduğunu tahmin ediyoruz. Sergideki 1990 ve 2000'lerde yapılmış olan halılar hep bu destek amacıyla satın alınmış teknik açıdan son derece zor, olağanüstü halılar. Halıcılık usta-çırak ilişkisi ile öğrenilir. Bu sergi ile Türk halıcılığının zengin birikimini, kalitesini sergiyi gezenlere anlatmayı, herkesin bu kıymetli sanata tekrar sahip çıkmasını diliyoruz. Aksi takdirde 10-15 yıl içerisinde halı dokuma sanatı ülkemizde tarihe karışacak." dedi.
 
 
Avak Şirinoğlu'na özel oda                               
Avak Şirinoğlu, bugün Türkiye ve dünyada ince kalite ipek halıcılık konusundaki en önemli ustalardan biri. Halı ustalarına verilen kıymetin neticesi olarak Avak Şirinoğlu'na özel bir oda ayrıldı. Bu odada kendisiyle yapılan röportaj ve halılarından örnekler sergilenecek. Halı sanatının değerini hatırlatacak olan bu serginin amaçlarından biri; halıcılığın eski parlak günlerine kavuşmasına ve yeni Avak ustalar yetişmesine vesile olmak.
 
Sultan II. Abdülhamid'in dostu ve müttefiki Alman Kralı II. Wilhelm'e hediye edilen Hereke halının eşi ilk defa sergileniyor
Halı ve tekstile karşı merakı bilinen; Sultan II. Abdülhamid'in dostu ve müttefiki Alman Kralı II. Wilhelm, 1898'de Sultan Abdülhamid'i İstanbul'da ziyaretinden sonra Hereke'ye gitmiş, kendisine Emperyal Hereke tipi, metrekaresinde 1.440.000 düğüm bulunan, ipek atkı ve çözgü üzerine yün ilmekli bir halı hediye edilmiş. Bu halının bir eşi 1900 senesi Paris Exposition Universelle Fuarı'nda Osmanlı pavyonunda teşhir edilmiş. (Halı No:7) Paris'te sergilenen halı bugün Arkas Koleksiyonu'nda bulunuyor ve sergi kapsamında yer alıyor.
Benzeri Dolmabahçe Sarayı'nda bulunan ipek Kumkapı ve ipek Feshane halıları bu sergide
1890 civarında üretilen ipek halının Kumkapı'da atölye halıcılığına başlayan ilk usta Agop Kapucuyan'a ait olduğu düşünülüyor. Kahve renkli zemininde bitkisel desenler ve Çin bulutları arasında yer alan vahşi hayvanlar ve av sahneleri tasvir edilmiştir. Açık sarı renkli bordür, çift leopar figurleri ve madalyonlar içerisine çalışılmış, güç ve aydınlığı simgeleyen aslan başları ile çevrilidir. Bu halı ile neredeyse aynı bordüre sahip bir Hereke halısı, Dolmabahçe Sarayı'nda 11/1070 envanter numarası ile kayıtlıdır. (Halı no: 29)
1900 civarında üretilen Feshane halısının mihraplı kompozisyonu, bugün klasikleşmiş Hereke motifi olan Sultanahmet deseninin prototipidir. Kırmızı zeminde yer alan, birbiri üzerine istiflenmiş hançer yaprakları ve çiçek dalları arasına yerleştirilmiş hatayilerle dekorludur. Açık sarı zeminli bordür, kırmızı renkte kıvrımlı dallar ve floral desenlerle çevrilidir. Benzer bir örnek, Dolmabahçe Sarayı'nda bulunmakta olup, 45/3 envanter numarası ile kayıtldır. (Halı no 5)
Sultan II. Abdülhamid'e ait 2 ipek seccade ilk defa İzmir'de
1900lü yıllarda üretilen Sultan II. Abdülhamid'e ait olan ipek seccadenin mihrabının iç kısmı yeşil zeminlidir. Mihrabın etrafı krem rengi zemin üzerine kırmızı floral motiflerle dekorludur. Koyu mavi renkli iç bordür ve kırmızı renkli dış bordür, çiçek desenleri ile çevrilidir. Açık sarı renkli geniş bordürde, kıvrımlı dal ve yapraklar arasında yer alan hatayi, penç ve lale motifleri yer alıyor. (Halı no 49)
İkinci ipek seccadenin merkezinde mavi zeminin ortasına yerleştirilmiş şemse formlu, salbekli madalyon yer alıyor.  Madalyonun iç kısmı simetrik olarak dokunmuş hatayiler ve bitkisel motiflerle dekorludur. Köşeler, turuncu zemin üzerinde yer alan mavi rumiler ve bunların arasına serpiştirilmiş floral desenlerle dolguludur. Turkuaz renkli iç ve dış bordür, kıvrımlı floral motifler ile çevrilidir. Açık sarı renkli geniş bordürde, yan
yana sıralanmış hatayiler ve aralarında mavi renkte bulutlar ve sarı renkli çiçek desenleri yer alıyor. (Halı no:50)
 
ARKAS SANAT MERKEZİ; 1380 Sok. No.1 Alsancak-İzmir – 0232 464 66 00
 
Ziyaret; Pazartesi hariç, Salı-Pazar 10.00-18.00, Perşembe 10.00-20.00
 
Giriş ve rehberli tur hizmeti ücretsizdir.